Ας υποθέσουμε για μια στιγμή πως δεν ζούμε στην Ελλάδα της ανεργίας, του μέσου και του πλάγιου δρόμου. Ας υποθέσουμε επίσης πως υπάρχουν εργοδότες που λειτουργούν με απόλυτα αξιοκρατικά κριτήρια και το βιογραφικό είναι το βασικό μέσο επιλογής του προσωπικού τους. Εντάξει, δεν είναι απλά υποθέσεις εργασίας, όσο και αν τα πράγματα είναι τριτοκοσμικά, σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν ακόμη εταιρίες που λαμβάνουν υπόψη τις δεξιότητες ενός υποψήφιου και συμπεριφέρονται ανάλογα. Στην περίπτωση αυτή το βιογραφικό σας θα πρέπει να μπορεί να αποτυπώνει με ακρίβεια όλα εκείνα που μπορείτε να χειριστείτε, την εμπειρία σας, τους στόχους σας και κυρίως την επιμονή σας να βρείτε μια δουλειά που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σας. Ας δούμε λοιπόν μερικούς απλούς κανόνες, αλλά και μερικά συχνά λάθη που συμβαίνουν στην σύνταξη ενός βιογραφικού.
Ο βασικός κανόνας
Δεν είναι άλλος από την ειλικρίνεια. Σε άλλες εποχές οι υπερβολές ενός βιογραφικού σπάνια είχαν συνέπειες, αλλά στη σημερινή εποχή της υψηλής ειδίκευσης και του έντονου ανταγωνισμού, το να πεις ότι μιλάς πέντε γλώσσες όταν δεν μιλάς καλά καλά μία, ή ότι έχεις εμπειρία στο marketing επειδή έχεις δουλέψει πωλήτρια τρεις μήνες στο Zara είναι κάτι που δεν θα βοηθήσει καθόλου και απλά αποτυπώνει εκείνο που θα ήθελες να ήσουν και όχι αυτό που πραγματικά αντιπροσωπεύεις σήμερα – και πιστέψτε μας αυτό είναι κάτι που θα βγει γρήγορα στην επιφάνεια, ακόμη και αν “ξεγελάσετε” προσωρινά το σύστημα.
Το στερεότυπο της φόρμας
ξεχάστε εκείνα τα τυποποιημένα βιογραφικά που είχαν φτάσει να πωλούνται μέχρι και στα βιβλιοπωλεία, με τις στεγνές ημερομηνίες και τα γλυκανάλατα χόμπι (του τύπου μ αρέσει το τένις, το σκουός και το υποβρύχιο ψάρεμα στη Φολέγανδρο). Ας δούμε λοιπόν το βιογραφικό με ένα σύγχρονο μάτι και όσα διαβάσετε ισχύουν είτε στείλετε το χαρτί με το ταχυδρομείο είτε το βιογραφικό σας πρέπει να γραφεί με ηλεκτρονικό τρόπο…
Ξεχωρίστε και δώστε προτεραιότητα στα σημαντικά
Η εταιρία που βάζει μια αγγελία για μία συγκεκριμένη εργασία για το πρώτο πράγμα που ενδιαφέρεται είναι εάν μπορείτε και έχετε τις ικανότητες να την αναλάβετε, το αν ο παππούς σας ήταν νομάρχης στη Βοιωτία τους είναι αδιάφορο. Ας υποθέσουμε λοιπόν πως υπάρχει μια αγγελία που λέει τα εξής: “Από μεγάλη εταιρία φαρμακευτικών ειδών ζητείται αποθηκάριος για την οργάνωση αποθήκης στη Μάνδρα Αττικής. Ηλικία όχι μεγαλύτερη των 40 ετών, εκπληρωμένες στρατιωτικές υποχρεώσεις, απασχόληση με βάρδιες, γνώση ηλεκτρονικού υπολογιστή επιθυμητή. Βιογραφικά με πλήρη στοιχεία στο email κλπ κλπ”.
Ποιο είναι το σημαντικό εδώ; Μα να μπορέσει εκείνος που θα διαβάσει το βιογραφικό να καταλάβει μέσα σε πέντε σειρές αν μπορείτε να διαχειριστείτε τις απαιτήσεις της αγγελίας. Αντί λοιπόν να διασκορπίσετε τις ικανότητές σας σε όλη τη σελίδα, αιφνιδιάστε ευχάριστα και αμέσως μετά τα τυπικά στοιχεία σας, (με μικρά διακριτικά γράμματα στο πάνω αριστερά μέρος της σελίδας), γράψτε μια ζεστή και ανθρώπινη παράγραφο που θα απαντά ακριβώς σε εκείνα που αναζητούν. Παράδειγμα τελείως ενδεικτικό:
” Είμαι 32 ετών και έχω εργασθεί για ένα χρόνο σαν αποθηκάριος στην εταιρία χαρτικών ειδών ΧΑΡΤΟΓΡΑΜ. Προς το παρόν δεν έχω οικογένεια, το θέμα του ωραρίου δεν είναι σημαντικό για μένα και γι αυτό το λόγο μπορώ να απασχοληθώ σε οποιαδήποτε βάρδια κριθεί απαραίτητο. Η αποθήκη στην ΧΑΡΤΟΓΡΑΜ ήταν συνδεδεμένη με σύστημα ηλεκτρονικών παραγγελιών και η διαχείριση Logistics ήταν μέσα στα καθημερινά μου καθήκοντα. Επιπλέον είμαι κάτοικος Μάντρας, κάτι που ίσως βοηθήσει στην περίπτωση που έκτακτες ανάγκες επιβάλλουν άμεση και υπερωριακή εργασία”.
Όποιος πάρει στα χέρια αυτό το βιογραφικό έχει καταλάβει μέσα σε ένα λεπτό της ώρας ότι μπορείτε να ταιριάξετε με τα κριτήριά του. Επιπλέον αντιλαμβάνεται πως πίσω του κρύβεται ένας άνθρωπος που μπορεί να συνεννοηθεί σε στρωτά ελληνικά, δεν δουλεύει κοιτώντας το ρολόι του για να τελειώσει το οκτάωρο και ταυτόχρονα είναι ευέλικτος για μελλοντικές ανάγκες της επιχείρησης.
Θα παρατηρήσει κάποιος: Καλά, στο παράδειγμα που μας δίνετε είναι όλα ταιριαστά, τι γίνεται στην περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις στον υποψήφιο; Ιδού μια απάντηση τροποποιημένη, για κάποιον που για παράδειγμα δεν έχει προϋπηρεσία, απλά γνωρίζει λίγα από υπολογιστές:
” Είμαι 27 ετών και έχω δύο χρόνια εργασιακή εμπειρία σαν πωλητής σε γνωστή εταιρία αυτοκινήτων. Πρόσφατα έγιναν δραστικές περικοπές και παρέμειναν μόνο οι πωλητές που είχαν οικογενειακές υποχρεώσεις. Μένω δέκα χιλιόμετρα μακριά από τη Μάντρα, αλλά έχω δικό μου αυτοκίνητο και εύκολα μπορώ να ανταποκριθώ σε οποιοδήποτε ωράριο. Ασχολούμαι στον προσωπικό μου χρόνο με υπολογιστή και έχω όλες τις βασικές γνώσεις για τη διαχείριση εμπορικών εφαρμογών. Επίσης να σας πληροφορήσω πως έχω κάρτα ανεργίας, απλώς για την περίπτωση που θα θελήσετε να εκμεταλλευθείτε κάποιο από τα προγράμματά του ΟΑΕΔ για πρόσληψη εργαζομένων”.
Απλούν και εύληπτον, ευγενικόν και κατανοητόν που θα έλεγε και ο Αυλωνίτης. Εκείνο που πρέπει να καταλάβετε είναι πως ένας εργοδότης αντιλαμβάνεται πολύ καλά πως πάντα θα υπάρχει ένα μικρό ή μεγάλο μειονέκτημα σε πρακτικά ζητήματα (απόσταση, οριακή ηλικία, προϋπηρεσία κλπ), αλλά ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο ο υποψήφιος να έχει στοιχειώδη αντιληπτικότητα και να μπορεί να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες…
Συνεχίστε μόνο με τα επόμενα σημαντικά στοιχεία
Ποια είναι αυτά; μα εκείνα που στο μέλλον θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα για την εταιρία που θέλετε να εργαστείτε. Ο αναγνώστης του βιογραφικού σας έχει ήδη καταλάβει εάν μπορείτε να ανταποκριθείτε στις βασικές απαιτήσεις, τα επόμενα θα βοηθήσουν να αποκτήσει μια συνολικότερη άποψη. Μία αλάνθαστη μέθοδος για να καταλάβετε τι πρέπει να προτάξετε, είναι να ψάξετε λίγο την εταιρία στο διαδίκτυο και να κατανοήσετε το προφίλ της. Εάν για παράδειγμα είστε άνθρωπος με κάποια ευρύτερη ακαδημαϊκή μόρφωση και γλώσσες και απευθύνεστε σε φαρμακευτική εταιρία, είναι πιθανόν στο μέλλον να “αδειάσει” μία θέση ιατρικού επισκέπτη. Μπορείτε έτσι σε χωριστή παράγραφο (με τον τίτλο για παράδειγμα “επιπλέον δεξιότητες”), να αναφέρετε ποια(ες) γλώσσα μιλάτε, εάν έχετε δικό σας μεταφορικό μέσο, εάν έχετε κάποια εμπειρία ή κατάρτιση σε αντικείμενο που ενδιαφέρει την εταιρία (πχ χημικός, παραϊατρικά επαγγέλματα κλπ).
Με βάση αυτά που είπαμε παραπάνω είναι καλό το βιογραφικό να είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες. Στην πρώτη το ύφος είναι πιο ανθρώπινο και σκιαγραφεί το εργασιακό και μορφωτικό σας προφίλ, στο δεύτερο και σε μικρή απόσταση μπορείτε να βάλετε όλα εκείνα τα τυπικά, όπως τις ημερομηνίες εργασίας, άσχετα σεμινάρια που έχετε παρακολουθήσει κλπ.
Για να καταλάβετε πόσο σημαντικό είναι το βιογραφικό σας να μην είναι στεγνό και με ξύλινη γλώσσα, να ένα πραγματικό παράδειγμα. Νεαρός γύρω στα 27, χωρίς καμία φοβερή ειδίκευση, έψαχνε για εργασία αλλά όλοι ζητούσαν προϋπηρεσία και όλα εκείνα τα γνωστά. Ο φίλος μας λοιπόν, ξεκίνησε να στέλνει το λευκό βιογραφικό του με μία και μοναδική παράγραφο που ήταν κάπως έτσι:
“Αγαπητέ κύριε τάδε,
Είμαι 27 ετών και εδώ και ενάμισι χρόνο αναζητώ εργασία χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις, γιατί δεν έχω άλλο τίτλο σπουδών εκτός από το απολυτήριο λυκείου. Το πρόβλημα είναι πως όλοι μου ζητούν προϋπηρεσία, την οποία φυσικά δεν μπορώ να αποκτήσω όταν δεν γίνομαι δεκτός από καμία εταιρία. Στην προσπάθεια μου να βελτιώσω τις ικανότητές μου, έχω αποκτήσει επαγγελματικό δίπλωμα, προσπαθώ να συνεχίσω τα Αγγλικά που είχα ξεκινήσει παλιά, έχω πάρει μέρος σε επιδοτούμενα σεμινάρια του ΟΑΕΔ και έχω εργασθεί χωρίς αποδοχές σε ξυλουργείο και καφετέρια. Σήμερα για να ανταποκριθώ στις υποχρεώσεις μου εργάζομαι περιστασιακά στο delivery μιας κάβας. Σας παρακαλώ θερμά να εξετάσετε το αίτημα μου και να μου δώσετε την ευκαιρία να ξεκινήσω τη ζωή μου με μια κανονική εργασία.”
Σε κάποιους μπορεί να φαίνεται μελό, σε άλλους αδιάφορο, αλλά δεν παύει να είναι μια επιστολή από καρδιάς που αποτυπώνει με ειλικρίνεια την αγωνία ενός ανθρώπου που θέλει να εργαστεί και κάνει ότι μπορεί για να αποκτήσει επιπλέον προσόντα. Είναι αλήθεια ότι οι πέντε πρώτες εταιρίες το προσπέρασαν αδιάφορα, αλλά η επόμενη τον πήρε τηλέφωνο και του πρόσφερε δοκιμαστικά μία θέση οδηγού για διανομές στο λεκανοπέδιο. Σήμερα συνεχίζει να εργάζεται στην ίδια θέση…
Ηθικόν δίδαγμα πρώτο: μη διστάζετε να “ξεγυμνωθείτε” λίγο παραπάνω και να μιλήσετε ανοικτά (μέσα στο όρια βέβαια…). Εργασία ζητάτε, όχι ελεημοσύνη. Ηθικόν δίδαγμα δεύτερον: εκμεταλλευθείτε το χρόνο που έχετε άφθονο για να βελτιωθείτε όσο αυτό είναι δυνατόν. Ηθικόν δίδαγμα τρίτον: Στέλνετε βιογραφικά, όσα περισσότερα μπορείτε, αλλά όχι με καρμπόν., προσπαθήστε το καθένα από αυτά να προσαρμόζεται στο προφίλ της αντίστοιχης εταιρίας. Σήμερα με τους υπολογιστές αυτό είναι κάτι παραπάνω από εύκολο.
Πριν κλείσουμε: πολλοί ρωτούν εάν πρέπει το βιογραφικό να συνοδεύεται από φωτογραφία. Η δική μας απάντηση είναι ναι, η φωτογραφία δημιουργεί εικόνα, “προσωποποιεί” εκείνα που γράφετε και αφήνει άλλο αποτύπωμα στα μάτια του αναγνώστη. Τώρα εάν έχετε την ευχέρεια και τις τεχνικές γνώσεις μπορείτε να αφήσετε τη φαντασία σας ελεύθερη, φίλος επιχειρηματίας έμεινε έκπληκτος όταν παρέλαβε βιογραφικό σε cd όπου ο υποψήφιος έλεγε ζωντανά όλα εκείνα που θα έγραφε στο βιογραφικό του…
