Πώς να ανοίξω το δικό μου βιβλιοπωλείο, (μέρος Γ και τελευταίο)

Τρίτο και τελευταίο μέρος σήμερα για την ίδρυση ενός βιβλιοπωλείου και θα απασχοληθούμε αποκλειστικά με τα οικονομικά ζητήματα, που σε τελευταία ανάλυση θα καθορίσουν την επιτυχία και την μακροβιότητα του εγχειρήματος σας. Πολλές καλές προθέσεις και καλόγουστες προσπάθειες καταποντίστηκαν από ένα ακριβό ενοίκιο, την υπερχρέωση ή τη λάθος επιλογή περιοχής και καταστήματος. Ας δούμε λοιπόν τις βασικές παραμέτρους που πρέπει να προσέξετε από τη στιγμή που έχετε πάρει την απόφαση να ιδρύσετε το δικό σας βιβλιοπωλείο ή βιβλιοχαρτοπωλείο.

Η καθοριστική επιλογή περιοχής και καταστήματος

Το διαβάσαμε κάπου στο δίκτυο σαν ανέκδοτο, αλλά σας το παρουσιάζουμε και εδώ γιατί θα μπορούσε να είναι πραγματικό και γιατί αποτυπώνει ανάγλυφα την σπουδαιότητα της αρχικής απόφασης.

Πηγαίνει λοιπόν ο γιος στον έμπειρο και παλιό έμπορο πατέρα του και του ανακοινώνει πως θέλει να ανοίξει το δικό του κατάστημα και του λέει μάλιστα πως έχει βρει ένα οικονομικό μαγαζί για να ξεκινήσει. Σκέφτεται για λίγο ο πατέρας και λέει στο γιο:

Θέλω να μου κάνεις μια χάρη. Θα πας σήμερα τα μεσάνυχτα μπροστά στο μαγαζί και θα κατουρήσεις στο πεζοδρόμιο…

Μένει έκπληκτος ο γιος, αλλά ο πατέρας επιμένει. Μια και δυο πηγαίνει τα μεσάνυχτα μπροστά στο μελλοντικό μαγαζί του, κατουρά στο πεζοδρόμιο και επιστρέφει σπίτι.

Πατέρα έκανα όπως μου είπες, ακριβώς μπροστά στο μαγαζί…

Σε είδε μήπως κανείς; ρωτά με αγωνία ο πατέρας

Όχι κανείς, άνθρωπος δεν κυκλοφορούσε στην περιοχή…

Ε τότε γιε μου ξέχνα το, το μαγαζί δεν πρόκειται να προχωρήσει…

Μέσα στην υπερβολή του το ανέκδοτο αυτό δείχνει τη σημασία που έχει η θέση του καταστήματος που θα επιλέξετε, σε σχέση με το σημείο που κυκλοφορεί ο περισσότερος κόσμος. Ιδού λοιπόν μερικοί βασικοί κανόνες επιλογής:

1. Μη συμβιβαστείτε με λύσεις που έχουν αποδεδειγμένα αποτύχει στην ελληνική αγορά. Ο Έλληνας δεν περπατά εύκολα, δεν κατεβαίνει ούτε ανεβαίνει σκαλιά για να μπει σε ένα μαγαζί. Αποκλείστε τα υπόγεια, τα ημιυπόγεια, μαγαζιά στο Κολωνάκι που πρέπει να μπεις στην πολυκατοικία για να τα βρεις στο ισόγειο (ναι υπάρχουν πολλά τέτοια) και κάθε είδους κατάστημα που ζητά από τον πελάτη να κάνει κάτι πέρα από τη συνηθισμένη κίνηση εισόδου. Η εποχή των σκονισμένων υπόγειων βιβλιοπωλείων έχει περάσει οριστικά στο παρελθόν με ελάχιστες εξαιρέσεις που συνήθως έρχονται από πολύ παλιά (πχ Μπαρμπουνάκης ή Ραγιάς στη Θεσσαλονίκη). μη σκέφτεστε το λογοτεχνικό τμήμα της Πολιτείας, μιλάμε για άλλα μεγέθη και για ειδική περίπτωση που απλά επιβεβαιώνει τον κανόνα.

2. Είναι καλό το σπίτι σας να είναι κοντά στο μαγαζί, αλλά εδώ μιλάμε για επιχείρηση, όχι για την προσωπική σας άνεση. Κάντε όσο πιο αναλυτική έρευνα γίνεται για το κοινό στις υποψήφιες περιοχές, ρωτήστε φίλους, γνωστούς και γείτονες για τα κριτήρια επιλογής τους, διαβάστε τις μελέτες του ΕΚΕΒΙ και κυρίως ανιχνεύστε τον ανταγωνισμό. Πολλοί ξόδεψαν άδικα χρήματα προσπαθώντας για παράδειγμα με ένα μικρό κατάστημα να ανταγωνιστούν τον Ευριπίδη στο Χαλάνδρι ή άλλα πολύ εδραιωμένα βιβλιοπωλεία σε άλλες περιοχές. Ο Έλληνας δεν αλλάζει εύκολα συνήθειες και αν το κάνει θα πρέπει να έχει ένα πολύ καλό λόγο, κάτι που στο βιβλίο είναι δύσκολο λόγω και ενιαίας τιμής. Το εμπόριο είναι καθημερινή μάχη και εάν δεν έχετε το κεφάλαιο ή την αντοχή να χτυπηθείτε με τον ανταγωνισμό αποφύγετέ το. Δόξα τω θεώ η Αθήνα έχει ακόμη πολλές περιοχές που μπορούν να σηκώσουν ένα καλό βιβλιοπωλείο. Ούτε μιλάμε για ρούχα ή παπούτσια όπου τα δύο, τα πέντε ή τα δέκα μαγαζιά σε ένα δρόμο δημιουργούν τη λεγόμενη “πιάτσα” και φέρνουν κόσμο. Το νέο βιβλίο του Ξανθούλη ίδια τιμή θα έχει στο δικό σας κατάστημα ίδια και στο διπλανό παλιό βιβλιοπωλείο. απλά θα προσπαθήσετε να μοιράσετε μία ήδη μικρή πίτα.

3. Κάθε περιοχή έχει μια πλατεία ή δρόμο που μαζεύεται η κύρια αγορά, προσπαθήστε να βρείτε χώρο μέσα σ αυτήν την ακτίνα δράσης. Ξέρουμε ότι σκέφτεστε το ενοίκιο, αλλά γι αυτό θα μιλήσουμε παρακάτω. Είναι πολλοί εκείνοι που επίσης την έχουν “πατήσει” νοικιάζοντας μαγαζί στα μικρά εμπορικά κέντρα που έχουν γίνει τη δεκαετία του 80 και του 90 σε κάθε σχεδόν γειτονιά. Ακόμη και εάν απέχουν λίγα μέτρα από τον κεντρικό δρόμο θα διαπιστώσετε πως ο πελάτης δύσκολα τα διανύει, όσο και αν σας φαίνεται περίεργο αυτή είναι η πραγματικότητα. Γι αυτό άλλωστε και συνήθως τα ενοίκια εκεί είναι φθηνά, τίποτε δεν είναι τυχαίο στο εμπόριο. άλλωστε σήμερα δεν υπάρχει παρόμοιο εμπορικό κέντρο που να μην είναι γεμάτο από άδεια καταστήματα.

4. Ακόμη και αν βρείτε ένα κατάστημα που πληρεί τις βασικές παραπάνω προδιαγραφές στο κέντρο μιας περιοχής, διερευνήστε καλά εάν είναι βολικό για την καθημερινή σας λειτουργία και την διαμόρφωση που απαιτείται για ένα βιβλιοπωλείο. Κατ αρχήν αποφύγετε εάν είναι δυνατόν καταστήματα με υπόγειο αποθηκευτικό χώρο και ιδιαίτερα εκείνα που κατεβαίνεις με την παλιά σιδερένια σκάλα – τα βιβλία είναι πολύ βαριά και το καθημερινό ανέβα κατέβα θα σας κουράσει γρήγορα. Τα ρολά ασφαλείας είναι ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα σήμερα, ιδιαίτερα εάν σκοπεύετε να δραστηριοποιηθείτε στο κέντρο της Αθήνας. Θυμηθείτε επίσης πως οι τετράγωνοι χώροι είναι πολλοί πιο βολικοί από έναν μακρόστενο διάδρομο και ότι το βιβλίο είναι αδηφάγο, θέλει συνεχώς περισσότερο χώρο.

Το αρχικό κεφάλαιο

[

Λίγα λόγια γιατί το θέμα είναι τεράστιο…

1. Το αρχικό κεφάλαιο που θα χρειαστείτε περιλαμβάνει χοντρικά τα ενοίκια που θα πρέπει να δώσετε μπροστά (συνήθως δύο εγγυήσεις συν το τρέχον, αλλά σήμερα ακόμη κι αυτά είναι διαπραγματεύσιμα…), τον εξοπλισμό και τις τεχνικές εργασίες στο κατάστημα και τέλος την πληρωμή των προμηθευτών για την παραλαβή των πρώτων εμπορευμάτων (βιβλίων). Με τον εξοπλισμό δεν θα ασχοληθούμε ιδιαίτερα καθώς σήμερα υπάρχουν πολλές φθηνές λύσεις σε έπιπλα, ακόμη και οι λύσεις κλιματισμού είναι πιο οικονομικές και εν πάσει περιπτώσει μπορείτε να βρείτε πολλές οικονομικές προσφορές από συνεργεία που θα τα αναλάβουν όλα – προσοχή όμως να μην το παρακάνετε, το βιβλιοπωλείο δεν χρειάζεται εντυπωσιακές και πανάκριβες λύσεις για να πετύχει. Αποφύγετε επίσης καταστήματα που θα πρέπει να γκρεμίσετε τοίχους ή ψευδοροφές, αυτές οι ενέργειες είναι σχετικά ακριβές.

2. Οι περισσότεροι προμηθευτές στις καινούριες συνεργασίες ζητούν μετρητά και δεν δέχονται επιταγές και εάν υπάρχει η δυνατότητα αυτό είναι ένα ευτύχημα για σας. καλύτερα να πάρετε στην αρχή μικρότερη ποσότητα βιβλίων παρά να μπλεχτείτε με τις επιταγές ή τα γραμμάτια και να ξημερώνεστε με το άγχος για την είσπραξη της ημέρας. Προσπαθήστε να κρατήσετε αυτή τη μέθοδο της άμεσης πληρωμής, θα σας γλυτώσει από πολλά δεινά και θα σας επιτρέψει να έχετε ένα πολύ καλύτερο έλεγχο εσόδων και καθαρών κερδών από τον δεύτερο μήνα.

3. Αν κάτι είναι το πιο σοβαρό στους τρεις πιο βασικούς παράγοντες βασικών εξόδων, αυτό είναι το ενοίκιο, όχι μόνο γιατί είναι πάγιο μηνιαίο έξοδο, αλλά και γιατί στα επαγγελματικά συμβόλαια υπάρχουν τακτικές αναπροσαρμογές. Συμβουλή μας: Στο σημερινό χάος διαπραγματευθείτε σκληρά. Μη δεχθείτε καμιά επιπλέον αναπροσαρμογή πέραν του ετήσιου πληθωρισμού, είναι ο πιο δίκαιος τρόπος και για σας και για τον ιδιοκτήτη. Φυσικά ούτε κατά διάνοια δεν μιλάμε για “αέρα” – εάν βρείτε ακόμη κάποιο τρελό που τον ζητάει. Μην υποκύψετε σε παραλογισμούς του στυλ “εγώ θέλω το ενοίκιο στις 2 του μηνός, ώρα 10 και 45 ακριβώς…”, εάν πέσετε σε ιδιοκτήτη περίεργο ξεχάστε το, θα έχετε μακρά συνεργασία και μπορεί να σας σπάσει τα νεύρα. Προσπαθήστε να ρωτήσετε τα υπόλοιπα καταστήματα για το που κυμαίνονται τα ενοίκια στο συγκεκριμένο σημείο, μην είστε εσείς εκείνος που θα ανεβάσει την αξία της περιοχής. Και κάτι τελευταίο: Οι μεγάλες διαφορές στα ενοίκια συνήθως (όχι πάντα γιατί μπορεί να πέσετε σε κανέναν τρελό…), αντανακλούν σημαντικές διαφορές στην εμπορικότητα ενός καταστήματος. Μπορείτε πάντα να στήσετε το βιβλιοπωλείο δυο δρόμους μακριά από την πλατεία και να πληρώνετε ενοίκιο 200 ευρώ το μήνα, αλλά πιστέψτε μας ούτε αυτά θα μπορέσετε να βγάλετε όταν δεν μπαίνει άνθρωπος στο κατάστημα – αντίθετα τα 1000 ευρώ στην πλατεία μπορεί να τα βγάλετε πολύ πιο εύκολα και σύντομα. Μην ξεχάσετε να ενημερωθείτε για το νέο νόμο, παλιά τα συμβόλαια προστάτευαν τον έμπορο για δώδεκα και πρακτικά για δεκατέσσερα χρόνια, σήμερα (2014) τα συμβόλαια οδεύουν προς την τριετία, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως θα πρέπει να διαπραγματεύεστε πολύ συχνότερα την ανανέωση συμβολαίου – είναι κι αυτός ένας βασικός λόγος που χρειάζεστε συνεννοήσιμο ιδιοκτήτη. Α, και κάτι σημαντικό: Εάν υπάρχει η δυνατότητα βάλτε στην άκρη τα ενοίκια του πρώτου έτους. Θα σας απαλλάξει από ένα μεγάλο άγχος αυτή η κίνηση, στο χρόνο πάνω θα έχετε γνώση για το πως πάνε τα πράγματα και αν ό μη γένοιτο χρειαστεί να κλείσετε το κατάστημα, τουλάχιστον δεν θα αποχωρήσετε χρεωμένος. Ενοίκια και ΟΑΕΕ είναι τα βασικά χρέη που αφήνει πίσω ένα κατάστημα – προσπαθήστε να είστε συνεπείς και στα δύο, εάν το βιβλιοπωλείο δε μπορεί να βγάλει αυτά τα λειτουργικά σχετικά σύντομα, τα πράγματα μάλλον δεν πάνε καλά.

Οι προμήθειες του βιβλιοπώλη

Πολύ μικρότερες από κάθε άλλο επιχειρηματία. Το ποσοστό κέρδους στο βιβλίο κυμαίνεται από 25 έως 35%, ποσοστό ιδιαίτερα χαμηλό, γι αυτό και χρειάζεστε μαζικότητα και όχι επιλεγμένες πωλήσεις. Αναφέραμε σε προηγούμενο άρθρο τα πανάκριβα ξενόγλωσσα – ξέρετε τι ποσοστό πάει στον βιβλιοπώλη; από 10 έως 15%, η μερίδα του λέοντος επιστρέφει στην αποθήκες-εταιρίες που τα εισάγουν, έχουν καταδικαστεί πολλές φορές για μονοπωλιακές πρακτικές. Στα χαρτικά τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα, οι περισσότεροι κινούνται με ένα 50, 60 ή και 80% κέρδος ανάλογα με το προϊόν, αλλά μη ξεχνάτε πως μιλάμε για μολυβάκια και χαρτάκια των πενήντα λεπτών και του ενός ευρώ – σε κάθε περίπτωση εκείνο που θα πρέπει να θυμάστε είναι πως το ποσοστό κέρδους των βιβλιοπωλών είναι μακράν χαμηλότερο εκείνου του 1 προ 3 που ισχύει για ρούχα, παπούτσια και άλλα είδη.

Οι εκπτώσεις

Δεν ξέρουμε τι θα γίνει τελικά με την ενιαία τιμή του βιβλίου (προσοχή, δεἰτε την ημερομηνία τού άρθρου), αλλά σήμερα για βιβλία με ηλικία έως δύο χρόνια τα περιθώρια εκπτώσεων είναι περιορισμένα, μπορείτε να πουλήσετε ένα 10% πάνω ή κάτω από την τιμή που δίνει ο εκδότης. Για βιβλία μεγαλύτερης ηλικίας η τιμή διαμορφώνεται ελεύθερα (τήν ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι σφόδρα πιθανή η κατάργηση τής ενιαίας τιμής, γι’ αυτό ζητήστε από τον σύλλογο βιβλιοπωλών ή τούς εκδότες που θα συνεργαστείτε ενημέρωση για το θέμα).

Οι επιστροφές στους εκδότες

Πριν κάνετε οποιαδήποτε αρχική παραγγελία, ρωτήστε τον πωλητή από κάθε εκδοτικό οίκο τι πολιτική επιστροφών ακολουθούν. Υπάρχουν κάποιοι που παίρνουν πίσω ένα συγκεκριμένο ποσοστό από το στοκ σας, κάποιοι άλλοι είναι πιο ελαστικοί. Σε κάθε περίπτωση μη φανταστείτε πως παίρνετε πίσω χρήματα, απλά ανταλλάσσετε βιβλία που δεν έχουν ελπίδα να πουληθούν στην αρχική τους τιμή με νέους τίτλους. Παρόλα αυτά οι επιστροφές είναι σημαντικές, γιατί ενημερώνετε το βιβλιοπωλείο σας με λιγότερα έξοδα και λιγοστεύουν τα ράφια εκείνα που δεν σας αφήνουν κανένα κέρδος.

Μην σκεφτείτε πως καλύψαμε συνολικά το θέμα, όλα τα παραπάνω είναι κατευθύνσεις που ελπίζουμε να σας έδωσαν μια πρώτη εικόνα και ευχόμαστε να σας βοηθήσουν να αποφύγετε σημαντικά λάθη…

Καλή αρχή και καλό κουράγιο!

Κράτα το

Κράτα το